Laatste Bericht, dd 02-01-2023 zie onderaan deze blz Vaarweg-Drachten-Forum Toen de vaarwegplannen van de overheid in 2017 serieus werden, startten wij dit forum als onafhankelijk discussie-platform, om alle informatie rond deze plannen zo goed mogelijk te factchecken. Dát is de intentie van ons forum. Voor en tegenstanders van welke optie dan ook kunnen gebruik maken van de door ons gecheckte feiten, die we toetsen op realiteitszin. Dit ten behoeve van alle partijen, binnen gemeenteraden en in de Friese Staten. Zij zullen binnenkort hierover, én over polder Hegewarren een besluit nemen. Maar onze checks lieten duidelijk zien, dat menig onderzoek en de interpretaties ervan door de overheid op dubieuze wijze 'bijgestuurd' bleken te zijn.
Overzichthouden op dit inmiddels zeer uitgebreide dossier valt niet mee, doordat het erg veel gegevens bevat, teveel voor een snelle inkijk via de tabbladen van onze site. En omdat Statenleden nog zoveel meer dossiers moeten kennen en dus tijd tekort komen, bieden we hier 3 mogelijkheden om toch snel wat overzicht te krijgen. Van deze drie mogelijkheden leest =B= het snelst, maar =A= levert meer feiten (en fabels). En wil je echt goed geïnformeerd raken, kies dan =C= . - =A= Allereerst zijn daar de twee flipboekjes ‘Fabels en Feiten’, een korte versie in tabelvorm (3 blz) en een wat langere in tekstvorm (11 blz). - =B= vlot leesbare tekst, waarin je in tien minuten alleen de duidelijkste voorbeelden van gesjoemel kunt lezen. Dit alles om de Vaarweg-lobby te pleasen. Want GS-Fryslân gaat ver in dit manipuleren. - =C= Wie echt inzicht in de achtergronden wil krijgen begint met Conclusie & Samenvatting, van waaruit gemakkelijk te switchen is naar Inleiding, beoordeling Onderzoeken, beoordeling Interpretaties, en Criteria. Schrik niet van de onthutsende mate waarin GS-Fryslân sjoemelde met onderzoeken, want naarmate de procedure vorderde, hebben we dat wel érg vaak moeten constateren. Ook dat onze Friese overheid in dit dossier haar ‘Ruimtelijke Ordening’ verzaakt, hoewel dat Grondwettelijk een kerntaak van provincies is. En dit alles om de Drachtster vaarweglobby maar ter wille te zijn. Nu de besluitvorming in de Staten nadert, en wij wel moeten concluderen dat GS-Fryslân zich niet dienstbaar aan bevolking en regio stelt, maar ‘alternatieve prioriteiten’ blijkt te hebben, kan Vaarweg-Drachten-Forum niet meer onbevangen langs de zijlijn blijven staan kijken. Daarom brengen we onze uitspraken nu in een meer duidelijke taal, en nog even goed onderbouwd. Maar neutraal in de zin van objectief en onafhankelijk zijn wij wél nog steeds en blijven we. Ook nu weer ons verzoek aan alle lezers: Zie je onjuistheden in onze opstelling, meld ze dan svp bij de redactie - mét feiten - want ons informatiekanaal kan er alleen maar beter van worden. Overigens is in al deze jaren nog nauwelijks een van onze constateringen door gemeente of provincie weerlegd of zelfs maar tegengesproken, terwijl wij ons steeds openstellen voor commentaar of correcties. Dit waarschijnlijk om reden van 'wie geschoren wordt zit stil'.
Taak journalistiek - En de media dan? Want een van de belangrijkste taken van de journalistiek is het controleren van 'de macht'. Maar pas sinds kort geeft de LC, in deze regio de belangrijkste krant, wat ruimte voor een kritisch geluid. Waardoor kwam die terughoudendheid? Dat lees je aan het eind van =B= .
Wie vormen dit forum? De achterban van dit forum wordt gevormd door mensen die factchecken belangrijk vinden, en ook nodig omdat onze overheid politieke 'meningen' niet zelden belangrijker vindt dan feiten. Wij zijn geen club of vereniging, maar een groep factcheckers, en geïnteresseerden die graag meelezen. Hiertoe werden in 2017 zoveel mogelijk organisaties en mensen die in positieve of negatieve zin betrokken zijn bij het tracé van deze eventuele vaarweg aangeschreven om te factchecken, mee te denken en te discussiëren. Ons uitgangspunt was niet 'voor' of 'tegen' een nieuwe vaarweg, maar 'wat klopt er van de ingebrachte argumenten?'. Dat laatste bleek tegen te vallen: veel argumenten zijn slecht onderbouwd of domweg verzonnen. Ons forum is dus geen actiegroep, al heeft zich vanuit onze geledingen inmiddels wel een actiegroeplosgemaakt, toen de politiek nauwelijks geïnteresseerd bleek in klare feiten. We hebben zo'n 150 volgers. Daarvan zijn ca 20 mensen ook werkelijk actief in het aanleveren van relevante gegevens en het waar nodig leveren van kritiek. Slechts enkelen van de destijds aangeschrevenen reageerden á priori afwijzend - op grond van koudwatervrees of omdat feiten wel eens erg ongelegen zouden kunnen komen. Ordening van factchecks gebeurt door de redacteur van dit forum, die daarbij zo goed mogelijk de website bijhoudt.
laatste Nieuws - zie hier ook eerder nieuws 02-01-2023 - Beste mensen, Wat vertraagd reageren wij op de uitkomsten afgelopen najaar van de Provinciale afhandeling van de Vaarweg Drachten en van polder de Hegewarren. Hoewel er op grond van harde feiten verwacht had mogen worden, dat er nu finale beslissingen genomen zouden zijn, gevolgd door een duidelijke beleidslijn van ons provinciebestuur, blijft e.e.a. toch wat halfslachtig. Belangrijk is, dat er (voorlopig) geen nieuwe vaarweg komt. De teleurstellend povere onderbouwing van dit besluit is, dat de financiën tekort schieten. Want al die goed onderbouwde argumenten tégen een nieuwe vaarweg dan? Die speelden in de overwegingen eigenlijk geen of nauwelijks een rol – onbekendheid met deze feiten bij de Statenleden? of politiek te gevoelig? of verborgen belangen? En, vertelde de gedeputeerde: “indien er onvoorzien in de toekomst tóch een nieuwe vaarweg zou moeten komen, zal die niet door de Hegewarren leiden – want het Hegewarren project ‘Open en Natuurlijk’ gaat doorgang vinden” – hoewel ook dát natuurlijk niet zeker is, de toekomst zal het moeten leren. Inundatie van polder De Hegewarren was door onderzoeksbureau Procap voor GS uit de hoge hoed getoverd om Drachten bereikbaar te maken voor Cemt Va. Dit evenwel zonder enig idee van ruimtelijke ordening, zonder zich de vraag te stellen of Drachten wel een geschikte plek is voor een Cemt Va haven. En dit zonder inzet van enige competentie in landschapsordening of in recreatiekunde. Maar GS omarmde opportunistisch deze zogenoemde ‘meekoppelkans’ en liet haar grondwettelijke taak in ruimtelijke ordening voor het gemak maar buiten beeld. Een proces van vaag onderzoek en (schijn-) burgerinspraak werd gestart om enig fundament te krijgen voor een positieve vaarwegbeslissing – omdat Smallingerland dit zo graag wil. Daar bleek dus te weinig geld voor, maar voor de herinrichting van het veenweidelandschap Hegewarren is wél genoeg geld uit de hoed te toveren, door het inspraakplan ‘wat uit te breiden met 100 huisjes extra’ – wat terecht protest van de inspraakgroep tot gevolg had. Een nieuwe vaarweg komt er vooralsnog dus niet, maar De Hegewarren gaat wel op de schop en onder water – in welke mate is nog niet duidelijk. Het plan is om met grof graafwerk de CO₂-opslag in veengrond te slopen en de erin opgehoopte agrarische chemicaliën vrij te laten in het oppervlaktewater. Milieueffectonderzoek zal hier waarschijnlijk een stokje voor steken. In hoeverre het beoogde moerasgebied kans zal krijgen zich hier te ontwikkelen is een uiterst onzekere factor – nog los van de vraag of dit uit oogpunt van volksgezondheid gewenst is (door klimaatverandering gaan ziekte-overbrengende muggen in toenemende mate ook onze landsgrenzen bereiken). Ook een milieuvergunning voor de bouw van al die recreatiehuisjes zal nog lang onzeker blijven. En dan het zgn. ‘harde’ argument van ‘kwel’, waardoor De Hegewarren wel onder water gezet moeten worden om de Alde Feanen niet te laten verdrogen? Dit argument kon met vakkundige uitleg door de provinciaal hydroloog gewoon weerlegd worden – iets waar natuurorganisatie IFG om onduidelijke reden niet blij mee was. Maar inundatie betekent een polder minder en voor het Wetterskip een kostenpost minder. En daar staan we dan als burgers, overgeleverd aan een visieloos provinciebestuur en hun boekhouders. We zullen zien hoe dit uitpakt, en daar hebben we misschien nog tijd genoeg voor, want gasexploitant Vermillion zou nog tot 2040 zijn gasput in de Hegewarren mogen exploiteren. Inmiddels is er wel al door GS wat land opgekocht. De boeren in de Hegewarren zijn al die onzekerheid inmiddels zat en zijn bereid hun boerenbedrijf daar op te geven. Voor de door GS geboden lage prijs kunnen zij echter elders geen bedrijf overnemen. Waarom GS geen redelijke prijs biedt? Door alle onzekerheden rond veengrond zijn boerenbedrijven daar minder waard geworden dan bedrijven op zand- of kleigrond. De overheid profiteert daarmee van door haarzelf geschapen onzekerheid. Dat dit voor de Hegewarren-boeren niet acceptabel is, laat zich raden. Zij blijven vooralsnog dus hier zitten, want hun bedrijven renderen als voorheen, en goed, bij dit polderpeil. Tot zover het nieuws dat geen nieuws meer is.
Voor meerderen van ons waren de afgelopen jaren leerzaam. Enerzijds door de zogenaamd politieke wens voor een nieuwe vaarweg, waarin bedrijfs- en persoonlijk belang het algemeen belang op achterstand zet, onderbouwd met fabels. En anderzijds de harde feiten, die vaak onverwacht toch te achterhalen bleken te zijn – als je maar goed genoeg zoekt op het Internet en in archieven. Gefundeerde feiten, die in de vorm van ‘Fabels en Feiten’ plus onderbouwing op onze website, aan de politici werden gepresenteerd via e-mail en inspraak. Maar die door hen niet werden opgepikt of domweg werden genegeerd. En waar feiten wel werden erkend, werden ze eerder als hinderlijk dan als welkom ervaren. Wat hierin ongetwijfeld zal meespelen, is de volle politieke agenda (bij beperkte mankracht, zeker bij kleine fracties) die maar weinig ruimte voor verdieping biedt; en dat fabels vaak aantrekkelijker zijn dan feiten. Hoewel de laatste inspraakavond in het Provinciehuis (14-6) door de voorzitter als glorie voor de democratie werd neergezet, bleek het meer een demasqué van de democratie. En dat is zorgelijk, vooral ook omdat het alles behalve uitgesloten is, dat het in de landelijke politiek niet veel beter verloopt. Wij beraden ons nu, of Vaarweg Drachten Forum nog een zinvolle rol kan spelen in de toekomst, want voor de vaarweg noch voor de Hegewarren is die toekomst helder. Voor dit moment is onze rol uitgespeeld. Onze website https://vaarweg-drachten-forum.weebly.com/ zullen we voorlopig nog in de lucht houden, zij het in min of meer slapende toestand. Dit om de in feiten geïnteresseerden nog de mogelijkheid te bieden die feiten te raadplegen. Dank aan hen die feitelijke inbreng leverden, en dank aan alle lezers van deze site. Met vriendelijke groet, Marchinus Hofkamp, redacteur.